شرکت هواپیمایی زرین نما استان یزد را می‌توان پایتخت شیرینی‌های جهان دانست! از لهجه شیرین یزدی گرفته تا سوغاتی‌های دوست‌داشتنی و شیرین آن، همه‌وهمه از دلایلی هستند که شهر یزد را پایتخت شیرینی‌های جهان بنامیم. اگر حواستان نباشد و کمی از خود‌بی‌خود شوید، تنوع سوغاتی‌های شیرین یزدی می‌تواند برای شما دردسرساز شود و قندخونتان را بالا ببرد یا شما را دچار اضافه وزن شدید کند. در ادامه به سراغ معرفی سوغات یزد خواهیم رفت و سپس صنایع‌دستی این شهر را معرفی می‌کنیم.
کیک یزدی
قطعا این کیک خوشمزه از مشهورترین و محبوب‌ترین سوغات یزد است و بی‌اغراق جزو شیرینی‌های اصیل یزدی به شمار می‌آید که برای خرید آن دردسری نخواهید داشت چراکه در هر شیرینی‌فروشی یا قنادی یزد به وفور یافت می‌شود، البته به یاد داشته باشید که کیک یزدی مخصوص شهر یزد یا کیک یزدی‌ای که در تهران و شهرهای دیگر تهیه می‌کنید تفاوت زیادی دارد! گلاب، شکر، تخم مرغ و آرد از اصلی ترین مواد به کار رفته در این سوغاتی دوست‌داشتنی است.
قطاب سوغاتی با ارزش غذایی بالا و مقوی
این شیرینی سنتی به عنوان سوغات یزد آنقدر خوشمزه و شیرین است که کمتر کسی پیدا می‌شود میلی به چشیدن آن نداشته باشد. باید بدانید که قطاب در کنار خوشمزه بودن ارزش غذایی بالایی نیز دارد. مایه میانی این شیرینی توپی شکل سفید رنگ بسیار لذیذ است و اگر تا به حال طعم گرم و شیرین قطاب را تست نکرده‌اید در اولین فرصت حضور خود در شهر یزد به سراغ چشیدن طعم آن بروید، میل کردن قطاب در کنار یک لیوان قهوه یا چای تازه نیز طعم به یاد ماندنی‌ای را در ذهن شما خواهد ساخت.
لوزهای رنگارنگ
لوزهای شیرین یزد در طعم‌ها و رنگ‌های متنوعی وجود دارند، از طعم نارگیلی و پسته‌ای گرفته تا طعم‌های بادامی، بیدمشکی، زعفرانی و انواع دیگر جزئی از لوزهای رنگانگ به شمار می‌آیند. اما در میان این طعم‌های متنوع، لوز بیدمشکی از طرفداران بیشتری برخوردار است و طعم لذیذ‌تری نیز دارد. همچنین گفتنی است که لوز را در قنادی‌های یزد، به نام شیرینی مجلسی یزد نیز می‌شناسند. نحوه برش‌های این شیرینی دوست‌داشتنی به شکل لوزی بوده که از این‌رو نام لوز برای آن در نظر گرفته شده است. شکر، سفیده تخم‌مرغ، گلاب و هل از اجزای اصلی تشکیل دهنده این لوزهای لذیذ به شمار می‌آیند.
ارده و حلوا ارده
بطورکلی شهر اردکان که در نزدیکی یزد واقع شده یکی از قطب‌های صنعتی در محصولات کنجدی به شمار می‌آید. اما حتما برایتان جالب خواهد بود که بدانید ارده چگونه تهیه می‌شود. این خوراکی انرژی‌زا در حقیقت از کنجد و روغن آن تشکیل می‌شود و به همین دلیل نیز از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. برای تهیه ارده ابتدا دانه کنجد را پوست می‌گیرند و سپس آن را برشته کرده و آسیاب می‌کنند. در آخر هم با روغن کنجد آن را تبدیل به مایعی یک‌دست خواهند کرد. لازم به ذکر است در تهیه این خوراک مقوی از هیچ نوع افزودنی شیمیایی و یا حتی غیر شیمیایی استفاده نمی‌شود. همچنین شما ممکن است خوردن ارده به تنهایی با مزاج شما جور نباشد و چندان از آن لذت نبرید به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم آن‌را با استفاده از شیره‌انگور و یا عسل میل کنید. در کنار ارده حلوا ارده‌های یزد نیز بسیار معروف هستند. برای تهیه حلوا ارده از ارده، شکر، تخم‌مرغ، هل و چوبک استفاده می‌شود که یکی از بهترین سوغات یزد است.
شیرینی حاجی بادومی یزد
پیش‌تر نیز در مطلب سوغات کاشان به این شیرینی اشاره کرده و در خصوص انواع آن در شهرهای مختلف توضیحاتی ارائه کرده بویم. اما در یزد این خوراکی لذیذ، طعم اصلی خود را مدیون وجود جوز و آرد نخودچی به کار رفته در مایه اصلی خود است، البته وجود همین دو ماده اصلی سبب می‌شود شیرینی حاجی بادومی دارای ارزش غذایی بالایی نیز باشد. شیرینی حاجی بادومی نیز از آن دسته از شیرینی‌های کم‌شیرین است که نوش‌جان کردن آن در کنار یک فنجان قهوه یا چای خالی از لطف نیست. از دیگر مواد به کار رفته در طبخ این شیرینی می‌توان به وجود مغز بادام، زرده تخم‌مرغ و پودر قند اشاره داشت. در انتها شایان ذکر است که مصرف این خوراکی لذیذ به افرادی که دارای حساسیت به گلوتن هستند توصیه می‌شود، همچنین به دلیل وجود جوز در حاجی بادومی، آلکالوئیدهای خاص تسکین دهنده دردهای مفصلی و روماتیسمی نیز در این شیرینی یافت می‌شود.
نان برنجی
نان برنجی یکی دیگر از سوغات یزد می‌باشد که معرف حضور همگان هست و نیاز به توضیح بیشتری ندارد، شما در شهر یزد می‌توانید هر دو نوع برنجی ساده و برنجی زعفرانی آن را تهیه کنید.
فالوده یزدی
در نهایت به عنوان آخرین پیشنهاد قصد دارم تا فالوده یزدی را به شما کاربران عزیز معرفی کنم. گفته می‌شود که فالوده یزدی در این شهر تنها قدمتی به اندازه 50 سال دارد و در ابتدا به عنوان طزرجان شناخته می‌شد. پیشنهاد می‌کنم در هر فصلی از سال که به یزد رفتید در بازارهای این شهر و در کنار خرید انواع سوغاتی‌ها طعم فالوده یزدی را نیز امتحان کنید.
ترمه های رویایی یزد
کمی از حال‌و‌هوای خوراکی‌ها فاصله بگیریم و به سراغ معرفی سوغاتی‌های دیگر این شهر برویم. همانطورکه می‌دانید در تاریخ کهن ایران زمین زرتشتیان فعالیت زیادی در این ناحیه از کشور داشتند، آتشکده‌های به جای مانده از آن سال‌ها در شهر یزد گواه بر این موضوع است. و حتما برایتان جالب خواهد بود که بدانید هنر ترمه دوزی یا ترمه بافی نیز یادگاری نیک از نیاکان زرتشتیان کهن این شهر است. تار و پود ابریشمی و نخی این ترمه‌ها همراه با نقش‌ونگار زیبای آن می‌تواند سوغاتی ماندگار برای افرادی شود که آنها را دوست می‌دارید. از آنجایی که ترمه قیمت قابل توجهی دارد حتما به یاد داشته باشید که ترمه را از ترمه فروشی‌ها یا فرش فروشی‌های معتبر و قابل اعتماد یزد تهیه کنید.
سفال و سرامیک میبد یزد
کمتر کسی است که نام میبد یزد را در زمینه سفال و سرامیک نشنیده باشد، یکی از چیزهای ماندگاری که شما می‌توانید به عنوان سوغات یزد تهیه کنید سفال و سرامیک است. اگر دستی بر این رشته داشته باشید متوجه خواهید شد که سبک کاری استادان و هنرمندان یزدی سبک ماهی، مرغ و خورشید خانم است. حتما سری به مغازه‌ها و گالری‌های صنایع‌دستی این شهر بزنید از تماشای سفال‌ها لذت ببرید.
دارایی بافی
ایکات، نوعی روش رنگرزی بود که به نوعی بافت نیز محسوب می‌شد، این نوع از بافت پارچه در سراسر جهان متداول و مرسوم است اما در ایران تنها در یزد شاهد دارایی بافی یا ایکات هستیم. دارایی بافی نیز همچون ترفه دوزی سابقه دور و درازی در یزد دارد، دارایی بافان برای اقشار ثروتمند جامعه و اشراف لباس‌های گران قیمت تهیه می‌کردند. البته دارایی بافی که از صنایع‌دستی یزد به شمار می‌آید دیگر مانند گذشته نیست و اکنون رفته رفته به باد فراموشی سپرده شده است و با گست و گذار فراوان در دل کوچه و بازار این شهر می‌توان تعداد انگشت‌شماری از دارایی بافان را پیدا کرد. گفتنی است از پارچه دارایی همانطورکه در چندین سطر بالایی به آن اشاره شد، برای لباس اغنیا ، رو لحافی و بقچه استفاده می‌شد اما امروزه شاهده تغییر کاربری آن برای تهیه اقلامی همچون رو میزی و رو تختی‌های سنتی هستیم.
زیلو
شهر میبد یزد علاوه‌بر شهره بودن در زمینه سفال و سرامیک دستی نیز بر صنعت زیلوبافی دارد، محصولات این صنعت از قدیمی‌ترین محصولات صنایع‌دستی این استان به حساب می‌آیند که شما می‌توانید در این شهر آنها را پیدا کرده و به عنوان سوغات یزد تهیه کنید.
بازارهای تاریخی برای خرید سوغات یزد
بطورکلی شهر یزد دارای چندین بازار تاریخی مهم است که از جمله آنها می‌توان به بازار خان، بازار زرگری، بازارچه پنجه علی، بازار قیصریه، بازار علاقبندی، بازار کاشی‌گری، بازار چیت سازی، بازار مسجد ملااسماعیل، بازار افشار، بازار حاجی قنبر، بازار محمد علی خان، بازار جعفرخان، بازار صدری (شاهزاده فاضل)، بازار دروازه مهریز، بازار مسگری و بازار نخود بریزی اشاره کرد. اگر در سفر به شهر یزد به اندازه کافی فرصت دارید حتما سری به تمامی این بازارهای تاریخی بزنید و از آنها بازدیدی داشته باشید.
